Küresel Amaçlar Bağlamında Yapay Zeka Teknolojileri (2)

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'ndan yola çıkarak AI for Good Global Zirvesi'nin içgörülerini işlediğimiz bu 2. yazıda yapay zeka teknolojilerinin sunduğu çeşitli çözümleri ve gündemleri inceliyoruz.

Birleşmiş Milletler tarafından İsviçre, Cenevre’de düzenlenen AI for Good Global Zirvesi’nin ardından ReFi Türkiye olarak, Akbank ekiplerine "AI for Good" Zirvesi içgörülerin sunulduğu bir etkinlik düzenledik. “Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı”, “İklim Eylemi” ve “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” Amaçları, bu etkinlikte de yapay zeka teknolojilerinin geliştiği sosyal fayda odaklı meseleler arasında sayılmıştı. Adı geçen Küresel Amaçlar’dan hareketle yapay zekaya dair değerlendirmeler sunacağımız bu içerikte, önceki içeriklerimizde olduğu gibi odağımızda AI for Good Global Zirvesi var. Henüz okumadıysanız, bir önceki yazımızda, zirveden içgörüleri “Sağlık ve Kaliteli Yaşam”, “Eşitsizliklerin Azaltılması” ve “İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme” Küresel Amaçlar’ı perspektifinden sunmuştuk!

Yapay Zekanın “Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı” Perspektifi

"AI for Good" Global Zirvesi’ni yerinde takip eden isimlerden olan imece Program Yöneticisi Hazal Kartalkanat, Akbank ile gerçekleştirdiğimiz etkinlikte “Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı” Amacı odağında AI for Good Global Zirvesi’nde paylaşılan bakış açılarını ve örnekleri anlattı. Bu Amaç doğrultusunda gelişen projelerin sanat, yaratıcı endüstriler ve yeni medya gibi alanlarla da kesişimleri olduğunu hatırlatan Kartalkanat, yapay zekanın hikaye anlatıcılığına dönük araçlar da sunduğunu söyledi. Yapay zekanın gelişimine dönük teknoloji yatırımlarının bir “teknoloji etiği ve yönetişimi” konusu açtığını belirtti. Bu bağlamda yapılan tartışmalarda “AI teknolojilerinin insan değerlerine, onuruna ve haklarına saygı göstermesini sağlayacak standartlar ve yönergelerle ilerlemesi”, “AI sistemlerinin güvenlik, adalet, hesap verebilirlik ve şeffaflık açısından izlenmesi ve denetlenmesi” gibi gündemlerin olduğunu vurguladı. Yapay zeka teknolojilerinin gelişim hızıyla, yönetişim ve etik gibi konulardaki gelişim hızının farklılığına dikkat çeken Kartalkanat, yapay zeka modellerinin bir yandan pek çok endüstriyi değiştirecek potansiyele sahip bir yönde ilerlediğini; diğer yandan deepfake gibi teknolojiler nedeniyle, yanlış bilginin yayılması, dolandırıcılık, ırkçılık, ayrımcılık gibi toplumsal sorunları devam ettirme riski barındırdığını söyledi ve bunlarla ilgili çözüm çağrılarından söz etti.

Yapay Zekanın “İklim Eylemi”ndeki Rolü

Etkinlikteki konuşmacılar arasında yer alarak, yerinde takip ettiği "AI for Good" Global Zirvesi’nden içgörüler sunan imece Proje Koordinatörü Selin Taşdelen ise, konuşmasında yapay zekanın iklim krizine dönük stratejilerin gelişimine yardımcı olan rolüne değindi. Gelişen teknolojinin izleme, hafifletme ve uyum noktalarında yenilikçi çözümler sunduğunu hatırlatan Taşdelen, aynı zamanda yapay zeka kullanımının enerji tüketimi ile ilişkisini de irdeledi. Bu bağlamda, giderek büyüyen bir karbon ayak izinin varlığından ve yenilenebilir enerji tedariğinden alabileceğinden daha fazla elektriğe ihtiyaç duyulması riskinden bahsetti. Teknolojiyle ilgili emisyonları azaltma çalışmalarının önemine değinen Taşdelen, yeşil standartların genişletilmesine ve yeni yeşil dijital çözümlere vurgu yaptı. “Yapay zekanın iklim değişikliğini tam anlamıyla çözemese de komünitelerin çözebileceğine” dair öngörü ve temenniyi paylaştı. 

Yapay Zeka ile “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği”

Etkinlikteki konuşmacılar arasında yer alan ve "AI for Good" Global Zirvesi’ni yerinde takip eden isimlerden olan Akbank LAB İnovasyon Merkezi Yönetici Yardımcısı Meltem Kutlu’nun konuşmasında ise odak noktası “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” idi. Konuşması sırasında “Son araştırmalara göre teknoloji sektöründe çalışan kadınların oranı %33. Yapay zeka özelinde çalışanlara baktığımızda ise bu oran %22’ye kadar düşüyor. Forbes’un 2023 araştırmasına göre çeşitlilik güden ekipler %87 daha iyi kararlar veriyor, rakiplerine kıyasla %35 daha iyi performans gösteriyorlar, yeni pazarları keşfetme oranları %70 daha fazla ve yönetimde çeşitliliğe sahip şirketler %19 daha fazla gelir sağlıyorlar.” diyerek kadın temsiliyeti konusunda öne çıkan verileri sunan Kutlu, “Toplumda herkesin kullanacağı araçlar ve yazılımlar, yine birliktelik ve temsiliyet gözetilerek üretilmeli.” mesajını verdi. Yapay zekanın gelişimi sürecinde önyargıları yenmek için adil, sosyal ve tarihsel veri kümelerinin kullanılması gerektiğini söyledi ve önyargıların her aşamada ele alındığı bir yaşam döngüsü yaklaşımının önemine dikkat çekti. Cinsiyet eşitliğinin yapay zeka bağlamında da demokrasiyle ilişkili olduğunu hatırlatan Kutlu, “Teknolojiyi insanlık ve dünyamızın faydası için kullanmaya inanıyorum, sadece hep birlikte gerekli düzenlemeleri ve değişiklikleri yapmamız gerekiyor” dedi. 

Etkinliğin moderasyonunu gerçekleştiren ve zirveyi yerinde takip eden isimlerden olan imece Direktörü Zeynep Erdoğan da etkinlik kapanışında “Yapay zekanın nasıl dönüştürücü bir potansiyele sahip olduğunu bir kez daha gördük. Ancak, bu teknolojinin potansiyelini gerçekleştirmek için dikkatli ve bilinçli adımlar atmamız gerektiğini de fark ettik.” diyerek benzer bir vurguda bulundu ve ekledi: “ReFi Türkiye olarak, yapay zekanın etki, finans ve teknolojinin kesişimindeki rolünü ve bu rolün Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na nasıl katkı sağlayabileceğini anlamak bizim için çok önemli. Bugün burada yaptığımız tartışmalar, sadece mevcut durumumuzu değerlendirmekle kalmayıp, gelecekte atmamız gereken adımlar konusunda da bize rehberlik edecek. Birlikte, yapay zekanın dünyayı daha iyi bir yer yapma potansiyelini en iyi şekilde kullanabileceğimiz bir geleceği şekillendirebiliriz. Şimdi, bu bilgileri ve fikirleri hayata geçirmek için birlikte çalışmaya devam etmeliyiz.” 

AI for Good Global Zirvesi’nde edindiğimiz bilgileri ve deneyimleri paylaştığımız bu içerikler ilginizi çektiyse, ilerleyen süreçler içerisinde yapay zekanın sosyal etki ile birleşimine dair yeni çalışmalarımız olacağını unutmayın! Yayınlarımızı takipte kalın ve beğendiğiniz içerikleri sosyal medya kanalları başta olmak üzere iletişim ağlarınızda paylaşın!